ساپرولگنیوزیس

Saprolegniosis

وجود توده پنبه مانند سفید تا خاکستری یا خاکستری قهوه ای بر روی پوست، باله ها، آبششها، چشمها و یا روی تخم های ماهی

علت ایجاد بیماری
کپکهای آب تاکنون متداولترین عفونت قارچی ماهیان آب شیرین را ایجاد کرده اند. آنها در سراسر جهان انتشار دارند، در واقع احتمالاً همه گونه های ماهیان آب شیرین به حداقل یک گونه از این قارچها حساسند. کپکهای آب عوامل فرصت طلب کلاسیک محسوب می شوند که به طور متعارف به صورت گندیده خوار بر روی مواد آلی مرده تغذیه می کنند. کپکهای آب گندیده خوارهایی هستند که در همه جا در خاک و آب شیرین دیده می شوند. آنها برای رشد و هاگزایی به آب احتیاج دارند به همین خاطر به آنها کپکهای آب می گویند. این نام آنها را از بیشتر قارچهای خشکی که هاگهای هوای تولید می کنند تفکیک می کند. بیشتر عفونتهای ماهی از منابع غیر زنده حاصل می شوند یعنی اینکه قارچ بر روی مواد آلی غیر زنده هاگزایی می کند. کپک آب به صورت رشد کرک پنبه ای نسبتاً سطحی برروی پوست یا آبشش ها دیده می شود. معمولاً این جراحات به صورت عفونتهای موضعی کوچک شروع می شوند و می توانند به سرعت حتی کمتر از 24 ساعت بر روی سطح بدن گسترش یابند. جراحاتی که تازه شکل گرفته اند به خاطر وجود میسلیوم به رنگ سفید دیده می شوند. بعد از مدتی به خاطر به دام افتادن رسوب، جلبکها یا گل و لای در بین توری میسلیوم ها به رنگ قرمز، قهوه ای یا سبز در می آیند. اگرچه عفونتهای کپک آب به سرعت بر روی سطح پوست رشد می کنند، اما به ندرت اتفاق می افتد که از لایه های عضلانی سطحی عبور کرده و به لایه های داخلی تر نفوذ کنند. اواومسیت ها عوامل بیماری زا مهم تخم ماهیان محسوب می شوند. در بیشتر مواقع عفونتها از تخم های بارور نشده یا غیر زنده شروع می شوند. هنگامی که این عفونت تثبیت شد می تواند به سرعت به تخمهای سالم گسترش یابد و درنهایت منجر به اتلاف کامل تخم ها گردد. شانس بهبود بیماری ناشی از ساپرولگنیوزیس بستگی مستقیم به میزان درگیری پوست یا آبشش ماهی به این بیماری دارد. معمولاً ماهیانی که نواحی بزرگی از سطح بدنشان را قارچ پوشانده تلف می شوند.

پیشگیری
کپک های آب را نمی توان از مزرعه پرورش ماهی ریشه کن کرد. اما با مدیریت بهداشتی و ضد عفونی های دوره ای می توان این بیماری را کنترل نمود. باید از ایجاد آسیب به پوست ماهی و استرس های مستعد کننده جلو گیری کرد. در هنگام نقل و انتقال ماهیان یا سازگار کردن آنها با شرایط محیطی جدید غوطه وری طولانی ماهیان در محلول نمک روشی موثر برای پیشگیری است.